Hoe barok is Kontich?

Onze Sint-Martinuskerk begin 20e eeuw... Toerisme Vlaanderen laat niets onverlet om zoveel mogelijk toeristen naar hier te lokken, want logeren en verteren geeft een boost aan onze economie. Nu proberen ze het met een groots opgezet project: Vlaamse Meesters. Van 2018 tot 2020 staan respectievelijk de barok, Pieter Bruegel en de Vlaamse Primitieven in de kijker.

De barok is een overrompelende kunststroming. In 2018 zal Antwerpen zelfs helemaal overrompeld worden door de barok! De stad is dan ook de meest barokke plaats van de Lage Landen.

... met haar barokke poort (1707) Het gedurfde en overdadige programma zal oude en nieuwe barok doen clashen en borrelen. Uiteraard wordt Rubens de inspiratiebron, maar hij zal het moeten opnemen tegen tijdgenoten en hedendaagse barokmeesters als Jan Fabre, Luc Tuymans en Sidi Larbi Cherkaoui.

Er komen manifestaties in het Rubenshuis, Middelheim, M HKA, het Fotomuseum, het MAS, het Snyders- en Rockoxhuis, Plantin Moretus enz. We zullen er niet naast kunnen kijken.

De barok, tegenwoordig niet bepaald een populaire stijlperiode uit de 17e en het begin van de 18e eeuw, was destijds vooral van belang voor de katholieke kerk in haar strijd tegen het oprukkende protestantisme. Ook de rijkere burgerij liet er zich graag door beïnvloeden.

De Heilige familie van Walter Pompe (1730)

Barokke poort Groeningenhof In Kontich zijn het de Sint-Martinuskerk en enkele kastelen waar we nog baroksporen terugvinden.

In onze oude dorpskerk dateren o.a. de preekstoel, het doksaal, de biechtstoelen, het hoofdaltaar en het koorgestoelte naast heel wat schilderijen uit de barokperiode.

Het mooiste is misschien wel het beeld van de Heilige Familie (1730) van Walter Pompe.

In 1707 werd er ook een nieuwe toegangsdeur in de middeleeuwse toren aangebracht. Bij de vergroting in 1929 werd deze barokke poort verplaatst naar de Sint-Geertruiabdij in Leuven.

In 1651 kocht Franciscus Lopes Franco-y-Feo Groeningenhof. Een van de eerste ingrepen die hij liet uitvoeren was de plaatsing van een barokke poort bij de dienstgebouwen. Ze is bewaard gebleven.

Barok hoofdaltaar Sint-Martinuskerk

En met de volgende slide show kan je nog even genieten van het weelderige barokke houtsnijwerk van de preekstoel van onze Sint-Martinuskerk:

Het kasteel Tanghof werd in het begin van de 18e eeuw aangepast aan de heersende rococomode, de laatste fase van de barok. Ook aan de Reepkenskapel zijn nog rococo-invloeden te merken, maar hier overheerst vooral het classicisme van de late 18e eeuw.

In Waarloos zijn alle verwijzingen naar de barok verdwenen. Als ze er al geweest zijn, want bescheidenheid siert dit rustieke dorp.

Tekst: Frank Hellemans. Foto’s: Kring voor Heemkunde.
Uit Kontich Waarloos Hier en Nu, januari 2018.

En vind HIER de lijst van alle artikelen Kontich-Waarloos Vroeger en Nu.